Η οδηγία “INSPIRE” αφορά ουσιαστικά τη δημιουργία ενιαίας υποδομής χωρικών πληροφοριών σε ψηφιακή μορφή, στις χώρες κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφέρεται σε τρεις κυρίως πυλώνες – παραρτήματα, “Annexes” τα οποία περιλαμβάνουν συγκεκριμένες θεματικές ενότητες “Data Themes”.

Οι πιο πάνω θεματικές ενότητες, περιγράφονται αναλυτικά σε τεχνικά εγχειρίδια “Technical Documents”. Αυτά, δίνουν κατευθυντήριες γραμμές για τη κατηγορία των δεδομένων που εμπίπτουν στην κάθε θεματική ενότητα, περιγραφική πληροφόρηση για την κατηγορία των δεδομένων, παραδείγματα εφαρμογής, καθώς και λογικά διαγράμματα “UML Models” τα οποία απεικονίζουν τη συσχέτιση των δεδομένων μεταξύ τους. Μέσα στα τεχνικά εγχειρίδια, περιγράφονται επίσης, τα μοντέλα των εφαρμογών “Application Schemas”, τα οποία είναι λογικές έννοιες που περιγράφουν πως συσχετίζονται και συνδέονται σε επιχειρησιακό επίπεδο τα δεδομένα της κάθε θεματικής ενότητας τόσο μεταξύ τους, όσο και με άλλες θεματικές ενότητες.

Για το συγκεκριμένο έργο, έχει ήδη προηγηθεί σημαντική και ενδελεχής ανάλυση των δεδομένων που διατηρούν οι διάφοροι Οργανισμοί / Φορείς “stakeholders”. Η ανάλυση των γεωγραφικών δεδομένων που διατηρεί ο κάθε Φορέας ανά θεματική ενότητα, γίνεται με σκοπό να διαπιστωθεί: ​

1. Αν υπάρχουν δεδομένα που διατηρεί ο κάθε Φορέας τα οποία εμπίπτουν σε κάποια από τις θεματικές ενότητες.
2. Πως χρησιμοποιούνται τα γεωγραφικά δεδομένα σε επιχειρησιακό επίπεδο.
3. Πως διαμορφώνεται η κατηγοριοποίηση των γεωγραφικών δεδομένων.
4. Ποια είναι η δομή των πινάκων των γεωγραφικών δεδομένων.

Στη συνέχεια, οι απαιτήσεις που θα πρέπει να υλοποιήσει ένα Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για να παρέχει τα γεωγραφικά του δεδομένα, σε μορφή συμβατή με τα υπόλοιπα Κράτη Μέλη της ΕΕ. ​

Τι σημαίνει ο όρος “Compliant”;

Η οδηγία  “INSPIRE” και τα τεχνικά κείμενα για την περιγραφή των “ΑΝΝΕΧES”, αποσυνδέουν το τι πρέπει να υλοποιηθεί από το πώς θα υλοποιηθεί. Το τι πρέπει να υλοποιηθεί ορίζεται σε θεωρητικό επίπεδο και στη συνέχεια εναπόκειται στο κάθε Κράτος Μέλος, ο τρόπος, με τον οποίο (το πώς δηλαδή) θα το υλοποιήσει τεχνικά.

Ως εκ τούτου, η έννοια του όρου “INSPIRE Compliant” ΒΔ δεν εφαρμόζεται, καθώς η Οδηγία επιβάλλει όπως το «τελικό προϊόν» είναι “INSPIRE Compliant“. Ως τελικό προϊόν, θεωρούνται οι υπηρεσίες και το περιεχόμενό τους.

Δηλαδή, θα πρέπει: ​

• • Οι Υπηρεσίες Επισκόπησης “View – WMS” και Τηλεφόρτωσης “Download – Atom, WFS” να πληρούν 2 κριτήρια:
    • Να είναι συμβατές ως υπηρεσίες
    • Να «δημοσιεύουν» δεδομένα “publish data” συμβατά με τα αντίστοιχα λογικά μοντέλα δεδομένων “conceptual data models”. Στην πράξη, αυτό είναι ένα συμβατό σύνολο δεδομένων σε “GML” αρχείο.
       
  • Ομοίως και για τις υπηρεσίες Ανεύρεσης “Discovery – CSW”:
    • να είναι συμβατές ως υπηρεσίες,
    • να δημοσιεύουν μεταδεδομένα συμβατά με την Οδηγία.

Η παράθεση των δεδομένων στη Διαδικτυακή Πύλη “DLS Portal” προϋποθέτει πρώτα, την συλλογή και οργάνωση τους. Για το σκοπό αυτό, έγινε αρχικά λεπτομερής ανάλυση του περιεχομένου των θεματικών ενοτήτων και στη συνέχεια εντοπίστηκαν οι Υπηρεσίες / Τμήματα που κατέχουν και διατηρούν γεωγραφικά δεδομένα, τα οποία περιλαμβάνονται στις εν λόγω θεματικές ενότητες. Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις τόσο με το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, όσο και με τους άλλους φορείς (δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα) για ανάλυση των δεδομένων.

Για τις θεματικές ενότητες για τις οποίες ιδιοκτήτης των δεδομένων είναι το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, μετά από την ανάλυση των γεωγραφικών δεδομένων, αποφασίστηκε μετά και από εισήγηση των εμπειρογνωμόνων, ότι θα συμπεριληφθεί πληροφορία που αναφέρεται τόσο σε πεδία που χαρακτηρίζονται μέσα από τα τεχνικά εγχειρίδια ως “Void​“, όσο και πληροφορία που χαρακτηρίζεται ως “Voidable“.

Παράλληλα, έγιναν ξεχωριστές συναντήσεις και με τους υπόλοιπους Φορείς/ Παροχείς. Για τους Φορείς αυτούς, αποφασίστηκε, ότι στο παρόν στάδιο, οι πληροφορίες που θα διατεθούν, θα καλύπτουν τις ανάγκες μόνο των πεδίων που χαρακτηρίζονται ως “Void“.

Ως “Void“ χαρακτηρίζονται τα πεδία για τα οποία η πληροφορία πρέπει υποχρεωτικά να είναι διαθέσιμη. Αν τέτοια πληροφορία σε επίπεδο πεδίου δεν υπάρχει, τότε η συγκεκριμένη γεωγραφική οντότητα δεν μπορεί να είναι διαθέσιμη στο “INSPIRE GeoPortal”. Το Κράτος Μέλος όμως είναι υπόχρεωμένο με βάση την οδηγία, να συλλέξει την πληροφορία αυτή μέχρι το έτος 2020.

Ως “Voidable“ χαρακτηρίζονται τα πεδία για τα οποία η πληροφορία είτε δεν υπάρχει στο παρόν στάδιο, είτε το κόστος συλλογής και επεξεργασίας της είναι πολύ μεγάλο.​

Δημιουργήθηκε παράλληλα, πίνακας αντιστοίχισης “data mapping” των “Application Schemas” με τα αντίστοιχα δεδομένα του κάθε Φορέα και αποφασίστηκε όπως λόγω του ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το “INSPIRE” δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει το “Annex III“, να δημιουργηθεί η υποδομή για τις θεματικές αυτές ενότητες και να συμπεριληφθούν μόνο τα πεδία με την ένδειξη “Void“, είτε υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, είτε όχι. ​​

Τα δεδομένα των διαφόρων Φορέων, “Data Providers” εισάγονται στη ΒΔ του Τμήματος Κτηματολογίου “DLSDB”. Από εκεί, με διαδικασία “ETL – Extract, Transform and Load” μεταφέρονται σε μια ενδιάμεση ΒΔ “INSPIRE Process Database” στην οποία θα τυγχάνουν επεξεργασίας, έτσι ώστε να είναι συμβατά με την οδηγία. Στη συνέχεια και αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία επεξεργασίας, θα μεταφέρονται πάλι με διαδικασία “ETL” στην τελική ΒΔ “INSPIRE”. Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, θα γίνεται η μετατροπή των δεδομένων στο απαιτούμενο από την οδηγία προβολικό σύστημα “ETRS1989”. Η ΒΔ η οποία φιλοξενεί τα δεδομένα “INSPIRE Process Database” είναι “Data Driven“.

“Data Driven Database” χαρακτηρίζεται η ΒΔ η οποία σχεδιάζεται και κτίζεται με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα. Είναι δηλαδή, εξαρτώμενη από τα ίδια τα δεδομένα και η δομή της είναι συνδεδεμένη με το είδος και τη δομή των δεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν.

Στο τελικό στάδιο, εκτελούνται οι διαδικασίες διάθεσης των δεδομένων “Publishing Services”, μέσω του “ArcGIS Server” και συγκεκριμένα του “DLS PORTAL”, στο Διαδίκτυο.  Για να γίνουν οι υπηρεσίες αυτές προσβάσιμες στο κοινό, θα πρέπει να εγγραφούν ως “Register Service” μέσα στον Κατάλογο της Διαδικτυακής Πύλης – INSPIRE GeoPortal” και να δημιουργηθούν αντίστοιχα και συμβατά μεταδεδομένα.​

Όλα τα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων, τόσο αυτών του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, όσο και αυτά των υπόλοιπων “Data Providers”, θα συγκεντρώνονται όπως προαναφέρθηκε στην ΒΔ “DLSDB” και από εκεί, θα ξεκινούν όλες οι διαδικασίες μεταφοράς και επεξεργασίας τους.

Η υλοποίηση του “INSPIRE GeoPortal”,  μέσα από το “DLS PORTAL”, εκτός από τη διάθεση των δεδομένων σε μορφή υπηρεσιών “INSPIRE Services”, περιλαμβάνει και τη δυνατότητα δημιουργίας μεταδεδομένων, τόσο για τα δεδομένα, όσο και για τις Yπηρεσίες. ​

“INSPIRE – Ready” υπηρεσίες “Web Services” χαρακτηρίζονται αυτές που πληρούν τα κριτήρια λειτουργικότητας “INSPIRE View Service, INSPIRE Discovery Service, INSPIRE Download Service”.

Τμήματα και Yπηρεσίες οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να ετοιμάσουν “INSPIRE – Ready Services“, θα μπορούν, μέσα από το “INSPIRE GeoPortal”, να εγγράψουν “Register Resource, τις συγκεκριμένες υπηρεσίες.​

To “INSPIRE GeoPortal” έχει επίσης τη δυνατότητα διάθεσης δεδομένων σε μορφή υπηρεσιών “Web Services” και καταλόγων “Catalogs“. Οι διαθέσιμες υπηρεσίες είναι προσβάσιμες μέσω του διαδικτύου χωρίς χρέωση. Σε περίπτωση που το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ή οποιοσδήποτε άλλος πάροχος δεδομένων “Data Provider” αποφασίσει να χρεώσει κάποιες από τις διαθέσιμες υπηρεσίες δεδομένων που τον αφορούν, τότε θα μπορεί εύκολα να το πράξει. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα ισχύει η διαδικασία και ο χειρισμός χρέωσης / πληρωμής που υπάρχει μέσα από τη Διαδικτυακή Πύλη του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας “DLS Portal”.

Η επικύρωση τόσο των μεταδεδομένων όσο και των υπηρεσιών, με στόχο να επιβεβαιώσει ότι ένα Κράτος Μέλος είναι “INSPIRE Compliant” γίνεται μέσω του “Online Validator”, ο οποίος είναι διαθέσιμος μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του “INSPIRE”. ​

Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου έργου, η συνεργασία μεταξύ του Συμβουλίου Διαχείρισης “INSPIRE” και του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας ήταν και είναι πολύ στενή, εποικοδομητική και διαρκής.  Το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας έχει λάβει υπόψη όλες τις παραμέτρους που τέθηκαν στη σχετική μελέτη της εταιρείας “KPMG”​ για υλοποίηση της οδηγίας, πάντα σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου Διαχείρισης “INSPIRE”​, στο οποίο προΐσταται ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών.  

Αποτέλεσμα αυτής της συντονισμένης και συνεχής εργασίας, αλλά και συνεργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, ήταν η επιτυχής ολοκλήρωση του “DLS PORTAL” καλύπτοντας πλήρως τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης οδηγίας.