Όταν τα διάφορα Υπουργεία, Τοπικές Διοικήσεις, Δημόσιοι Οργανισμοί και Οργανισμοί Κοινής Ωφελείας, αποφασίσουν ότι επιβάλλεται η δημιουργία/κατασκευή ενός έργου, αποστέλλουν στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας επιστολή, με την οποία ζητούν από αυτό, να ετοιμάσει όλα τα αναγκαία έγγραφα, για δημοσίευση της σχετικής γνωστοποίησης της απαλλοτρίωσης και/ή επίταξης.

Ο Υποτομέας Διαδικασίας Απαλλοτριώσεων και Επιτάξεων, έχει την ευθύνη της ετοιμασίας όλων των εγγράφων, όπως πίνακα ιδιοκτησίας, θέσμιων σχεδίων κ.λπ., τα οποία αποστέλλει σε κάθε Απαλλοτριούσα ή Επιτάσσουσα Αρχή, με σκοπό την απαλλοτρίωση/επίταξη τους. Μαζί με τα υπό αναφορά στοιχεία, ετοιμάζεται και κατά προσέγγιση εκτίμηση για κάθε τεμάχιο, για σκοπούς προϋπολογισμού της κάθε Απαλλοτριούσας  Αρχής.

Μετά τη δημοσίευση γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης/επίταξης, ο κλάδος προβαίνει σε εκτίμηση, γίνεται ενδελεχής έρευνα συγκριτικών πωλήσεων ή ενοικιάσεων, με σκοπό τον υπολογισμό της αγοραίας αξίας των επηρεαζόμενων ακινήτων. Η εκτίμηση ελέγχεται σε επαρχιακό επίπεδο και εγκρίνεται από Λειτουργό των κεντρικών γραφείων. Ακολουθεί αποστολή των εντύπων προσφορών αποζημίωσης στους δικαιούχους, μέσα στα χρονικά πλαίσια που καθορίζει η νομοθεσία. Στο δεύτερο στάδιο, ακολουθεί η διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους ιδιοκτήτες και/ή εμπειρογνώμονες εκτιμητές/δικηγόρους τους, η οποία στις πλείστες των περιπτώσεων είναι χρονοβόρα. Όταν και εφόσον επέλθει συμφωνία για το ποσό της αποζημίωσης, τότε προχωρεί ο κλάδος στην πληρωμή της αποζημίωσης και στην εγγραφή των ακινήτων στην Απαλλοτριούσα Αρχή.

Μετά την αποστολή των εγγράφων προσφορών στους επηρεαζόμενους από την απαλλοτρίωση ιδιοκτήτες, πολλοί από αυτούς δεν αποδέχονται τα ποσά των προσφερόμενων αποζημιώσεων και προσφεύγουν στο Δικαστήριο. Για τις περιπτώσεις αυτές, ο αρμόδιος Λειτουργός που χειρίζεται την κάθε υπόθεση, ετοιμάζει αιτιολογημένη έκθεση εκτίμησης και την αποστέλλει στο Γενικό Εισαγγελέα για περαιτέρω ενέργεια. Στη συνέχεια, προχωρούν σε συμβιβασμό ή εκδίκαση για καθορισμό των τελικών ποσών αποζημίωσης από το Δικαστήριο.

Αν μια ιδιοκτησία κηρυχτεί ως πλεονάζουσα μετά από απαλλοτρίωση, με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 15 του περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου αρ. 15/62, διενεργείται εκτίμηση σε τιμές ημερομηνίας της γνωστοποίησης της απαλλοτρίωσης και καθορίζεται η εύλογος τιμή της πλεονάζουσας ιδιοκτησίας που θα επιστραφεί στον αρχικό ιδιοκτήτη. Ο ιδιοκτήτης καλείται να επιστρέψει το εν λόγω ποσό για να επαναγραφεί στο όνομα του το ακίνητο. Σε περίπτωση που ο αρχικός ιδιοκτήτης δεν αποδεχθεί την προσφορά ή δεν καταβάλει το χρηματικό ποσό, το ακίνητο πωλείται σε δημόσιο πλειστηριασμό.

Μετά την πληρωμή ή κατάθεση των ποσών αποζημίωσης στους δικαιούχους ιδιοκτήτες, ο υποτομέας εγγραφής φροντίζει για την εγγραφή της απαλλοτριωθείσας ακίνητης ιδιοκτησίας, στο όνομα της Απαλλοτριούσας Αρχής. Πριν την εγγραφή, γίνεται έρευνα για εμπράγματα βάρη και απαγορεύσεις, λαμβάνονται τα απαραίτητα πιστοποιητικά και ετοιμάζονται οι τύποι Ν63, στους οποίους περιγράφονται όλα τα στοιχεία του υπόλοιπου κτήματος, με βάση τα οποία θα εκδοθεί ο νέος τίτλος ιδιοκτησίας.