Εισαγωγή 

Στα πλαίσια της πλήρους εφαρμογής του Μηχανογραφημένου Συστήματος Πληροφοριών Γης (ΣΠΓ) του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, εντάσσεται και η συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών, η οποία θεωρείται ως αναπόσπαστο μέρος των εργασιών του Κλάδου Εκτιμήσεων. Η συλλογή και καταχώρηση των εκτιμητικών χαρακτηριστικών στο Σ.Π.Γ, αποτελεί τη βασική πηγή πληροφοριών, με την οποία ο Κλάδος μπορεί να διεξάγει αυτοματοποιημένες εκτιμήσεις, για σκοπούς γενικής εκτίμησης, απαλλοτριώσεων και άλλων ειδικών εκτιμήσεων. Επίσης, η πληροφορία αυτή είναι πολύ χρήσιμη στη διεκπεραίωση εργασιών άλλων Κλάδων του Τμήματος. Η ολοκλήρωση της εργασίας αυτής θα έχει ως αποτέλεσμα

• τη γρηγορότερη εξυπηρέτηση του κοινού
• την ορθότερη αγοραία αξία των ακινήτων για οποιονδήποτε σκοπό
• την αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση της γης
• τη διάθεση σύνθετων προϊόντων στον ιδιωτικό τομέα που πριν δεν ήταν δυνατό να γίνουν
• το κόστος λειτουργίας του Τμήματος θα μειωθεί και θα αυξηθούν τα εισοδήματα του κράτους
• · επιταχύνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης της Κυπριακής Οικονομίας

Στόχοι

Οι στόχοι της συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών είναι η εισαγωγή και συντήρηση όλων των εκτιμητικών πληροφοριών στο Σ.Π.Γ, πληροφορία η οποία θα είναι ποιοτικά ελεγμένη, ώστε ο Κλάδος να έχει τη δυνατότητα να διενεργεί αυτοματοποιημένες εκτιμήσεις για οποιονδήποτε σκοπό. Επίσης, η πληροφορία αυτή θα εξυπηρετήσει άμεσα και τους υπόλοιπους Κλάδους του Τμήματος στη διεκπεραίωση των καθημερινών τους εργασιών, γεγονός που θα βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη διαχείριση της γης.

Οργανόγραμμα


Ο Τομέας Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών, έχει οργανωθεί και στελεχωθεί με προσωπικό τόσο σε κεντρικό όσο και σε επαρχιακό επίπεδο. Σε κεντρικό επίπεδο, την όλη εργασία παρακολουθεί και συντονίζει Λειτουργός. Αντίστοιχα, σε κάθε Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο, έχει επίσης καθοριστεί Λειτουργός, ο οποίος συντονίζει τόσο τις εργασίες συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών όσον και αυτών της Επανεκτίμησης. Οι εργασίες του Τομέα, υποστηρίζονται Μηχανογραφικά από τον Εκτιμητικό Τομέα του Σ.Π.Γ.


Διαδικασία Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών


Η διαδικασία συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών συμπεριλαμβάνει έξι βασικά στάδια:

• Προετοιμασία εντός του γραφείου
• Επιτόπια έρευνα
• Έλεγχος Ποιότητας Δεδομένων μετά απο επιτόπια έρευνα
• Πληκτρολόγηση Δεδομένων στο Σ.Π.Γ.
• Έλεγχος Πληκτρολόγησης

Προβλεπόμενος ‘Όγκος Εργασίας ανά Υποϊδιοκτησία

A΄ Μέθοδος υπολογισμού εκτιμητικών υποϊδιοκτησιών σε παγκύπρια βάση

Από εμπειρίες συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών στη γεωγραφική περιοχή του Στροβόλου (Τμήμα Κ), υπολογίστηκε ότι για κάθε μία εγγραφή αντιστοιχούν κατά μέσο όρο 1,6 εκτιμητικές υποϊδιοκτησίες, συνεπώς αν υιοθετηθεί το ποσοστό αυτό σε παγκύπρια βάση, τότε έχουμε περίπου 2.100.000 εκτ. υποϊδιοκτησίες (1.300.000 εγγραφές @ 1,6 = 2.080.000).

Β΄ Μέθοδος υπολογισμού εκτιμητικών υποϊδιοκτησιών σε παγκύπρια βάση

Υπολογισμός Κτιρίων

Με βάση τις στατιστικές “Κατασκευών και Στέγασης 2003” που δημοσιεύθηκαν από το Τμήμα Στατιστικής και Ερευνών, ο ολικός αριθμός του οικιστικού αποθέματος σε παγκύπρια βάση ανέρχεται σε 305.411 μονάδες και όλες οι υπόλοιπες μονάδες (ξενοδοχεία, εμπορικά και άλλα) αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 23% του συνολικού κτιριακού αποθέματος, δηλαδή, σε 101.804. Δηλαδή, το σύνολο όλων των μονάδων σε παγκύπρια βάση για το έτος 2003 υπολογίστηκε σε 407.215. Στη συνέχεια ο αριθμός αυτός αναπροσαρμόζεται με ποσοστό ετήσιας αύξησης 2%, που είναι ο μέσος όρο αύξησης των κτιρίων για τη χρονική περίοδο 2002-2003. Η αναπροσαρμογή γίνεται μέχρι και το τέλος του έτους 2005.

Υπολογισμός υποϊδιοκτησιών με βάση τις στατιστικές του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και τη στατιστική έκθεση “Kατασκευών και Στέγασης” του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών:

Εξίσωση = Αρ. Τεμαχίων (1) + Αριθμός κτιρίων (2) + Αριθμός Μονάδων (3)

1.170.000 τεμάχια + 84.733 (κτίρια) + 423.665 (μονάδες) = 1.678.398, έστω, 1.700.000 υποϊδιοκτησίες.

*Σημείωση: Στατιστικά, οι πολυκατοικίες αποτελούν περίπου το 20% του ολικού αποθέματος σε κτίρια. Συνεπώς το 20% των 423.665 μονάδων είναι 84.733 (υποϊδιοκτησίες)


Αποτελέσματα Μεθοδολογίας

Τα αποτελέσματα των δύο πιο πάνω μεθόδων, παρόλο που έχουν μία διαφορά μέχρι και 300.000 υποϊδιοκτησίες (15%), υιοθετείται ο μεγαλύτερος αριθμός, δηλαδή οι 2.100.000 υποϊδιοκτησίες για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης. Με την ολοκλήρωση νέων περιοχών, ο αριθμός αυτός θα επανεξεταστεί και θα γίνουν οι ανάλογες αναπροσαρμογές.


Απόδοση Εργασίας

Η μέτρηση της απόδοση των εργασιών συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών γίνεται μία φορά το έτος, ώστε να συγκρίνεται χρόνο με χρόνο, η βελτίωση ή/και η σταθερότητα της παραγωγικότητας. Ακόμα, με την μέτρηση αυτή είναι δυνατό να εντοπίζεται οποιαδήποτε μείωση στην απόδοση οποιουδήποτε σταδίου, έτσι ώστε να λαμβάνονται να αναγκαία διορθωτικά μέτρα και να επιτυγχάνεται η ομαλοποίηση και η συνεχόμενη ροή εργασίας σε όλα τα στάδια. Η μέτρηση της απόδοσης έγινε σε κάθε Ε.Κ.Γ σε ειδικά έντυπα τα οποία ετοιμάστηκαν για το σκοπό αυτό.


Χρονικός Ορίζοντας Έργου

Με βάση τις αρχικές μελέτες που έχουν γίνει και με τη προϋπόθεση ότι θα διατεθούν όλοι οι αναγκαίοι πόροι (προσωπικό – 79 έκτακτοι και 6 μόνιμοι υπάλληλοι, 35 σταθμοί εργασίας, άλλοι εξοπλισμοί) για υλοποίηση του έργου καθορίστηκε ο χρονικός ορίζοντας των 5 ετών.


Ιστορική αναδρομή έργου

Εισαγωγή

Η παγκύπρια συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών και η εισαγωγή τους στο Σ.Π.Γ. είναι απαραίτητη για τον καθορισμό της αξίας των ακινήτων. Στο Σ.Π.Γ. έχουν αναπτυχθεί προγράμματα για διενέργεια αυτοματοποιημένων μαζικών εκτιμήσεων στα πλαίσια γενικής εκτίμησης για σκοπούς φορολογίας. Επίσης, είναι δυνατή η διενέργεια ειδικών εκτιμήσεων για απαλλοτριώσεις, επιτάξεις, συμβουλευτικές εκτιμήσεις για κυβερνητικά και άλλα έργα και εσωτερικές εκτιμήσεις για κτηματολογικές υποθέσεις. Ακόμα, το σύστημα έχει τη δυνατότητα να συνδεθεί με το Φόρο Εσωτερικών Προσόδων και να υποστηρίξει αλλαγές στην υφιστάμενη φορολογία ακίνητης ιδιοκτησίας με σκοπό την απλοποίηση της, τη γρηγορότερη εξυπηρέτηση του κοινού και τη μείωση των διοικητικών κόστων συντήρησης του.

Έτος 1999

Το Σ.Π.Γ παραδόθηκε στο Τμήμα τον Ιούνιο του 1999, και συνεπώς για να γίνει ο έλεγχος των εκτιμητικών μοντέλων, όπως και οι υπόλοιπες μηχανογραφικές λειτουργίες, ο Κλάδος αποφάσισε όπως προχωρήσει σε πιλοτική συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών και πωλήσεων στις γεωγραφικές περιοχές Στροβόλου και Κοκκινοτριμιθιάς μόνο. Για το σκοπό αυτό καθορίστηκαν τρία στάδια εργασίας, η προεργασία εντός του γραφείου, η επιτόπια έρευνα και η πληκτρολόγηση στο εκτιμητικό υποσύστημα πληροφοριών γης. Για την όλη εργασία εργάστηκαν υπερωριακά 13 μόνιμοι και 3 έκτακτοι υπάλληλοι, οι οποίοι προσελήφθησαν για τέσσερις μήνες(Ιούνιο – Σεπτέμβριο). Η περίοδος αυτή δεν θεωρήθηκε παραγωγική λόγω του ότι οι διαδικασίες συλλογής καθορίζονταν εξ αρχής, όπως και τα διάφορα έντυπα, τα οποία έγιναν για να καταγράφονται οι αναγκαίες πληροφορίες.

Έτος 2000 

Η τακτική που θα ακολουθείτο για το έτος αυτό ήταν να δοθεί πρώτη προτεραιότητα στην Επαρχία Λευκωσίας και Αμμοχώστου και δεύτερη προτεραιότητα τις Επαρχίες Λάρνακας, Λεμεσού και Πάφου. Οι λόγοι της επιλογής αυτής αναφέρονται πιο κάτω:

• Η γεωγραφική περιοχή του Στροβόλου, της Επαρχίας Λευκωσίας είναι και η περιοχή δοκιμαστικής εφαρμογής του Συστήματος πληροφοριών Γης και ταυτόχρονα τα σχέδια της περιοχής αυτής είναι πλήρως ψηφιοποιημένα. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στο τμήμα να διεξάγει διάφορα μικρά πιλοτικά προγράμματα (minor pilot projects) τόσο ενδοτμηματικά όσο και με άλλες κυβερνητικές, ημικρατικές υπηρεσίες και τον ιδιωτικό τομέα. Τα αποτελέσματα και οι εμπειρίες θα μπορούν να αξιοποιηθούν με πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο για τις υπόλοιπες επαρχίες
• Η Επαρχία Αμμοχώστου έχει τον μικρότερο όγκο πληροφοριών και συνεπώς η προσπάθεια επικέντρωσης των πόρων για συλλογή των πληροφοριών εντός ενός έτους, θα έχει πολύ γρήγορα αποτελέσματα, αντί σε μετά από πέντε χρόνια. Τα αποτελέσματα και οι εμπειρίες θα μπορούν να αξιοποιηθούν με πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο για τις υπόλοιπες επαρχίες
• Η συλλογή πληροφοριών για τις Επαρχίες Λάρνακας, Λεμεσού και Πάφου θα ενεργοποιηθεί, αλλά οι ομάδες εργασίας θα εργάζονται με τον ελάχιστο δυνατό αριθμό ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα, η διαδικασία συλλογής πληροφοριών να αρχίσει και να συνεχίζει απρόσκοπτα, έστω και σε αργούς ρυθμούς.

  Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά την καταχώρηση των πληροφοριών στο Σ.Π.Γ, οι πληροφορίες αυτές ελέγχονταν δειγματοληπτικά σε ποσοστό 20%.
  
  Έτος 2001 
  
  Η συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών συνεχίστηκε και το έτος αυτό. Εκτός από την Επαρχία Λευκωσίας, άρχισε και η συλλογή για τις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου.

  Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά από τις εμπειρίες που αποκτήθηκαν στις εργασίες συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών και το δειγματοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό 20% για τα έτη 1999-2000 αποφασίστηκε ότι για το έτος 2001 και μετά, θα γίνεται έλεγχος της καταχώρησης δεδομένων σε ποσοστό 100%, για να αποφευχθούν, τυχόν οποιαδήποτε λάθη, παραλήψεις ή και αδυναμίες. Επίσης, εισάχθηκε ακόμα ένας επιπρόσθετος έλεγχος μετά το στάδιο της επιτόπιας έρευνας για μείωση των λαθών που παρουσιάζονταν στα έντυπα Σ.Ε.Π.
  
  Έτος 2002
  
  Η συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών συνεχίστηκε και το έτος αυτό.
  
  Έτος 2003
  
  Η συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών συνεχίστηκε και το έτος αυτό.

  Η τακτική συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών έχει αλλάξει για το έτος αυτό, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μέσος αριθμός των υποίδιοκτησιών που συλλέγονταν ετησίως ανέρχονταν στις 30.000=. Η απόφαση που πάρθηκε στο Διευθυντή, αναφέρει τα πιο κάτω:

  • Να δοθεί προτεραιότητα στη συμπλήρωση και εκσυγχρονισμό της επανεκτίμησης σε τιμές 1.1.1980
  • Περιοριστούν οι πληροφορίες που ζητούνται, με τροποποίηση των εντύπων συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών
  • Μελετηθεί το θέμα της ένταξης της διαδικασίας συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών στους κλάδους, στα πλαίσια της εξέτασης των διαφόρων αιτήσεων που απαιτούν επιτόπια έρευνα και
  • Εξεταστεί η χρήση πληροφοριών από άλλες πηγές (Δήμους, κλπ), όπως και δορυφορικές εικόνες.

     

    Έτος 2004
    
    Η συλλογή εκτιμητικών πληροφοριών συνεχίστηκε και το έτος αυτό.

    Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, η διαδικασία πρόσληψης των εκτάκτων υπαλλήλων βελτιώθηκε το έτος αυτό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοσίευση το θέσεων ήταν μία, η οποία κάλυψε τόσο τη γραφειακή εργασία όσο και αυτή στο πεδίο. Ουσιαστικά, η προηγούμενη διαδικασία δημοσίευσης θέσεων για δύο κλίμακες (Α1 και Α2), σε διαφορετικές ημερομηνίες εγκαταλείφθηκε. Με αυτό τον τρόπο επιτεύχθηκε η γρηγορότερη πρόσληψη τους, ώστε ο παραγωγικός χρόνος να έχει αυξηθεί. Παραμένει όμως το θέμα ότι, ένα ποσοστό των εκτάκτων είναι νέο προσωπικό και χρειάζεται τη σχετική εκπαίδευση τουλάχιστον ενός μηνός (Γενικά θέματα Κτηματολογίου και διαδικασία συλλογής εκτιμητικών πληροφοριών).
    
    Στατιστικά Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών (ΣΕΠ) 

    Στον πιο κάτω πίνακα παρουσιάζεται η πρόοδος εργασίας της ΣΕΠ κατά στάδιο εργασίας κατά έτος.

    
    
    Περιοχές Εργασίας ΣΕΠ
    
    Οι περιοχές εργασίας κατά επαρχία φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, με βάση τη νέα τακτική που αποφασίστηκε από τη Διεύθυνση του Τμήματος, η ΣΕΠ γίνεται σποραδικά για εκσυγχρονισμό των τιμών 1.1.1980 και όπου είναι δυνατό γίνεται και μαζική συλλογή. Με τη μαζική συλλογή πληροφοριών σε περιοχές με μεγάλη ανάπτυξη είναι δυνατό να μαζεύονται πληροφορίες πολύ γρηγορότερα, από ότι εάν η συλλογή διενεργείτο σποραδικά. Επίσης, μία γεωγραφική περιοχή που είναι πλήρως συμπληρωμένη, μπορεί να εργάζονται και να διεκπεραιώνονται οι εργασίες του Κλάδου αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα.
    
    Άλλες Εργασίες Τομέα
    
    

    • Έχουν εκδοθεί ταυτότητες Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών για όλους του υπαλλήλους που εργάζονται στο πεδίο.
    • Έχουν ετοιμαστεί δύο εγχειρίδια εκπαίδευσης για σκοπούς ΣΕΠ.
    • Αποκτήθηκε αριθμός ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών και έχει εισαχθεί η διαδικασία λήψης και εισαγωγής τους στο Σ.Π.Γ, σε συνεργασία με την Εκτιμητική Ομάδα του Σ.Π.Γ.